donderdag 22 oktober 2015

OP ZOEK NAAR DE ACHTERGRONDEN VAN HEKSENVERVOLGING IN NEDERLAND

De eerste bladzijde van een heksenproces. Een vrouw is aangeklaagd wegens kwalijke toverij. Zij ontkent alle beschuldigingen en gaat er van uit dat ze weer gauw vrij komt. De klachten moeten echter serieus onderzocht worden. Er is onrust in het stadje ontstaan en er wordt veel geroddeld over de vrouw die zo'n merkwaardig leven leidde. De klerk schrijft onverstoorbaar zijn verslag en moet regelmatig corrigeren. De vrouw blijft ontkennen en uiteindelijk wordt besloten dat ze de waterproef moet ondergaan. Als ze te water is gelaten ziet de samen gestroomde menigte dat de toveres blijft drijven. Nu is het de taak van de beul om haar tot uitspraken te dwingen. Na helse pijnen en uitputting is het slachtoffer geneigd om alles waarvan ze beschuldigd is toe te geven. De magistraten hebben aan hun plicht voldaan. Er is een bekentenis en die impliceert dat de vrouw aan de vlammen zal worden prijs gegeven. Het vuur zal haar immers kunnen bevrijden van haar zonden. Al heel lang heb ik me afgevraagd wat er schuilgaat achter de heksenvervolgingen en welke waanzin de kerkelijke en wereldlijke machthebbers moet hebben geleid om meer dan anderhalve eeuw talloze vrouwen op basis van vermeende toverij te kunnen beschuldigen van een pact met de duivel waardoor ze tot de brandstapel konden worden veroordeeld. Al eerder was hetzelfde gebeurd bij de Katharen, vanwege hun afwijkende geloofsleer,en de tempeliers door hun macht en rijkdom. Waarom echter vrouwen die veelal teruggetrokken leefden en niet bepaald bekend stonden als een gevaar voor kerk en staat? Elk bewijs dat ze een georganiseerde sekte vormden ontbreekt. Het was ook niet alleen maar afgunst van de reguliere geneesheren die een rol vormde. Het waren wel vrouwen die in tijden van misoogsten, rampen en oorlog vaak als zondebok werden gezien, maar daarmee was nog niet de angst voor heksen verklaard. Ik begon te vermoeden dat de oorzaak veel dieper en verder in het collectieve geheugen was opgeslagen. Na veel onderzoek in binnen- en buitenland kreeg ik de indruk dat de oorsprong voor de heksenwaan veel verder terug in het verleden lag. Mijn bevindingen leidden tot verrassende resultaten die ik in mijn boek verwerkt heb.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten